Αγροτικό επάγγελμα, λειτούργημα ή αποστολή; του Αθ. Θεοδωράκη

Η αξία του μόχθου, η καλλιέργεια της γης, η αγάπη της αγροτικής παραγωγής φαίνονται για πολλούς παράταιρα, απόμακρα. Είναι επάγγελμα τελικά η ενασχόληση με τη γη ή είναι «αποστολή», δηλαδή ανώτερο κοινωνικό λειτούργημα; Η ευρωπαϊκή αντίληψη και ειδικά η αρχαία ελληνική και η ρωμαϊκή παράδοση είναι σαφείς. Μυθολογία, σύμβολα, γραπτά κείμενα, μνημεία, προφορική παράδοση, όλα συντείνουν προς τη δεύτερη, ευγενή εκδοχή. Δεν πρόκειται για επάγγελμα, για άσκηση βιοπορισμού, για συντεχνία. Πρόκειται για βάθρο κοινωνίας, για θεμελιώδη επιλογή. «Σύμφωνα με μια παράδοση ο Ρωμύλος είχε απαγορεύσει εντελώς την άσκηση επαγγελμάτων από τους Ρωμαίους, που όφειλαν να θεωρούν αποστολή τους τη στρατιωτική υπηρεσία και τη γεωργία, ενώ η άποψη ότι ο γεωργός και όχι ο βιοτέχνης ή ο έμπορος είναι η ηθικώς υπέρτερη μορφή στην κοινωνία διατηρήθηκε και μετά τον Κάτωνα και τον Κικέρωνα, ώς την αυτοκρατορική εποχή» (GEZA ALFODLY, «Ιστορία της ρωμαϊκής κοινωνίας», έκδοση ΜΙΕΤ, Αθήνα 1988).

Η απαξίωση της αγροτικής εργασίας στην εποχή μας είναι εμφανής. Η μιζέρια της μεταπολεμικής περιόδου ώθησε γενιές ολόκληρες «μακριά από το χωριό». Η εξωτερική και εσωτερική μετανάστευση ήρθαν ως επιστέγασμα μιας διπλής σύμπτωσης: της τεχνολογικής εξέλιξης και της ανάγκης εμβασμάτων. Η πρόοδος ταυτίστηκε με την εγκατάλειψη της υπαίθρου. Η σύγχρονη εποχή δεν αγαπά την αγροτική εργασία, η φιλελεύθερη και η μαρξιστική θεωρία και η πρακτική την θεωρεί κατώτερη των άλλων, προτιμά τις υπηρεσίες, την υπαλληλία, το κατάστημα, το εμπόριο. Γίνεται όμως εμπόριο χωρίς πρώτη ύλη; Χωρίς αγροτικό προϊόν μπορεί να υπάρξει μεταποίηση; Κι εδώ είναι η αντίφαση. Μέχρι τώρα, πολλοί πίστεψαν ότι …οι εισαγωγές θα δώσουν τη λύση. Μόνο που εισαγωγές σημαίνει χρέος, εξάρτηση, αποεπένδυση, παρασιτισμός. Βλέπουμε σήμερα δυστυχώς τα αποτελέσματα της οικονομίας των εισαγωγών και των ελλειμμάτων.

Εδώ και χρόνια η φορολογική διοίκηση έχει το πάνω χέρι στα αγροτικά πράγματα. Το ποιός είναι αγρότης δεν καθορίζεται από το αρμόδιο Υπουργείο, αλλά από μια γραφειοκρατία που έχει ως αποστολή τη συλλογή φόρων. Οντως ο νόμος σήμερα προβλέπει πλέον τα σχετικά και τις προϋποθέσεις, κύριος στόχος όμως είναι το θέμα του αφορολόγητου. Βρήκα μια κατανοητή εξήγηση του νομικού πλαισίου από τον φοροτεχνικό κ. Παπαδημητρίου, στο http://bit.ly/2lU0fMy. Ας ελπίζουμε ότι αυτό το πλαίσιο θα είναι κάτι το σταθερό γιατί κάθε νέος νόμος, εγκύκλιος ή και κανονισμός επιδοτήσεων έχει τον δικό του ορισμό για το ποιός είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης. Ολα αυτά αλλάζουν συχνά, οι ενδιαφερόμενοι το μαθαίνουν τελευταίοι, οι Υπουργοί έρχονται και παρέρχονται αμήχανοι και η γραφειοκρατία συνεχίζει το βιολί της.

Τώρα τα πράγματα έμπλεξαν κι άλλο λόγω της κρίσης και της απαραίτητης διεύρυνσης της φορολογικής βάσης. Ασφαλιστικό, φορολογικό, λογιστικά βιβλία, εργόσημο, «ιστορικά δικαιώματα», κοκ, με δυο λόγια όλα τα θέματα των αγροτών, έγιναν ένα κουβάρι, ένας γόρδιος δεσμός. Και Μέγας Αλέξανδρος δεν φαίνεται στον ορίζοντα…Με ποιόν θα συνομιλούν οι αγρότες; Με την μακρινή ΕΕ; Με την κυβέρνηση; Με ποιόν στην κυβέρνηση; Με Υπουργό, Περιφερειάρχη, τον ΟΠΕΚΕΠΕ ή το σύστημα ΟΣΔΕ; Βλέπετε τις δυσκολίες συνεννόησης στη σημερινή συγκυρία. Ολοι πετούν το μπαλάκι στην εξέδρα…Προς το παρόν οι αγρότες καλό είναι να συνεννοούνται πρώτα με τον λογιστή τους για να ελαχιστοποιήσουν τη ζημία. Θα κρατήσουν τα δικαιώματα επιδότησης; Θα μεταβιβάσουν στα παιδιά τους την εκμετάλλευση; Θα θεωρείται φορολογητέο εισόδημα για τους συνταξιούχους η επιδότηση ή η ενοικίαση του χωραφιού; Κανένας δεν ξέρει, αλλά η φορολογική διοίκηση ξέρει καλά και θα εφαρμόσει τον φηφισθέντα, ναι φηφισθέντα νόμο που προβλέπει την μείωση των αγροτικών συντάξεων κατά 60% για όλους, δηλαδή και για τους συνταξιούχους αγρότες που έχουν πρόσθετο εισόδημα…Εκτός κι αν υπάρξει τώρα πολιτική πρωτοβουλία (κυβέρνηση, Βουλή, κόμματα αντιπολίτευσης;) για να λυθεί το πρόβλημα, αφού η αδικία είναι ολοφάνερη. Αν δεν λυθεί το θέμα, οι σημερινοί συνταξιούχοι αγρότες θα πεινάσουν και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα λιγοστεύουν με δραματικό ρυθμό.

Αυτά κια άλλα αντίστοιχα είναι τα θέματα που πρέπει να προτάξουν οι αγρότες-παραγωγοί, δεν έχει κανένα νόημα σήμερα η κομματική, καθοδηγούμενη διαμαρτυρία. Η πολυδιάσπαση είναι πολυτέλεια, το να στέλνεις λάθος μήνυμα στην κοινωνία με τρακτέρ στους δρόμους ή αστείες κομματικές φιέστες, είναι καταστροφικό. Ολα από την αρχή, με σχέδιο, με στόχο, αλλοιώς δεν υπάρχει περίπτωση να προκύψει λύση.

Ο νόμος σήμερα θεωρεί τους αγρότες ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά όχι παραγωγούς. Εκεί είμαστε, δεν είναι κατά νόμο, όπως θάπρεπε, παραγωγοί προϊόντων και υπηρεσιών (περιβάλλον, οικοσύστημα, βιοποικιλότητα) για την κοινωνία. Θεωρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες, γι αυτό και πέφτουν όλοι κατά πάνω τους, για να τους αποτελειώσουν. Οχι, χωρίς ύστερες σκέψεις, αλλά αυτά θα τα βγουν στη συνέχεια. Νοιάζεται κανείς για το μέλλον της παραγωγής, του χωριού, του τόπου. Κοινωνία χωρίς παραγωγούς μπορεί να υπάρξει; Χώρα χωρίς χωριά μπορεί να σταθεί; Θα έχουμε εθνική παραγωγή, διατροφική επάρκεια και ασφάλεια, χωρίς νέους ανθρώπους; Ηδη η σημερινή μικρή εθνική παραγωγή στηρίζεται στην εργασία των ξένων εργατών, μονίμων, νομίμων, παρανόμων και εποχικών-μετακλητών (http://www.agronews.gr/news/agora-ergasias/arthro/153172/pio-polles-theseis-metakliton-agrergaton-sti-makedonia/) . Κι αυτό σε εποχή υψηλής ανεργίας των νέων…τόσο στην Αθήνα, όσο και την επαρχία. Ποιός θα αλλάξει αυτά τα πράγματα, αυτές τις αντιλήψεις, αυτή τη γραφειοκρατία που πνίγει κάθε ελπίδα;

Ποιός πολιτικός θα σταθεί ως πρότυπο βίου; Ποιός δάσκαλος θα διδάξει στα παιδιά μας αγάπη για τη φύση, «τα αγαθά τοις κόποις κτώνται», τη λαϊκή σοφία των παροιμιών υπέρ του κόπου, του μόχθου, του έντιμου βίου; Ισως η Ανάγκη…

Add Comment