Τοπικότητα και δημιουργικότητα, του Αθ. Θεοδωράκη

Είναι ευχάριστο και άνετο να γράφει κανείς για πρόσωπα που δεν έτυχε να γνωρίζει. Ετσι δεν υπεισέρχεται το υποκειμενικό στοιχείο, το συναίσθημα, ο συνειδητός ή μή υπολογισμός, η ασυναίσθητη επιρροή. Οι σκέψεις ξεδιπλώνονται εύκολα, η φαντασία πλημμυρίζει τον νου και η συγκίνηση είναι πηγαία. Ετσι, με νόημα μεν, χωρίς στόχο δε.
Ο λόγος για τα παραπάνω, μάλλον λυρικά και ελπίζω επιτρεπτά, είναι μια απλή είδηση. Διάβασα στην εφημερίδα «Καθημερινή» ένα πρόσφτατο σχόλιο που αφορούσε τη διοργάνωση μιας θεατρικής παράστασης στην Κρανιά, τη δική μας Κρανιά : «Ετος 168 π.Χ. Μετά την ήττα του τελευταίου βασιλιά των Μακεδόνων Περσέα στη μάχη της Πύδνας, όλη η Ελλάδα τέθηκε υπό ρωμαϊκή κατοχή. Ολη; Οχι ακριβώς. Ενα χωριό στο ορεινό ανάγλυφο του Δυτικού Ολύμπου, στα σύνορα Μακεδονίας και Θεσσαλίας, η Μονδαία, σημερινή Κρανιά Ελασσόνας, παραμένει ανυπότακτη…» (http://www.kathimerini.gr/924178/article/epikairothta/ellada/o-oveli3-ston-dytiko-olympo-en-etei-2017).
Η συνέχεια μεταφέρεται επί σκηνής όπου η φαντασία και η ευρηματικότητα δημιουργούν χείμαρο εξελίξεων: η ευφυϊα των Γαλατών και του Οβελίξ συναντούν το ελληνικό δαιμόνιο και γίνεται το «έλα να δεις». Πόλεμοι, πείσματα, νίκες και ήττες, η ελληνική Κλεοπάτρα, το μαγικό κρανοποτό (αυτό κι αν θέλει τέχνη…), μαυροκόρακες και στο τέλος η ειρήνη.
Τί γίνεται λοιπόν στην Κρανιά;
Η ευρηματικότητα, η επιμονή και το ταλέντο ενός ντόπιου δημιουργού, του δικηγόρου Χρήστου Πατούνα, αποδεικνύεται λυτρωτική. Αχ και νάχα την πέννα και τις γνώσεις του Κώστα Γεωργουσόπουλου…Θα ανέλυα την αυθεντικότητα, τη λαϊκή συμμετοχή, το πηγαίο «αριστοφανικό» χιούμορ των κρανιωτών (όποιος έχει φίλο κρανιώτη, με καταλαβαίνει καλύτερα) και συνάμα θα έδειχνα ότι η μόνη δυνατή ανάταση θα γίνει μέσω της τοπικότητας και της δημιουργικότητας. Αυτά τα δύο στοιχεία είναι εν δυνάμει εκρηκτικά, μπορούν να πλάσουν νέους κόσμους, να δώσουν διέξοδο στο μίζερο και απαισιόδοξο τοπίο που βιώνουμε καθημερινά, να ανοίξουν δρόμους νέους, αυθεντικούς. Οπου τη συνέχεια παίρνει η δημιουργική βιομηχανία, δηλαδή η εικόνα, το θέαμα, η φωτογραφία, ο λόγος, ναι ο λόγος που ήταν και θα είναι πάντα η Αρχή, ο χορός, το τραγούδι, το ένδυμα και η μόδα της κάθε εποχής, η γεύσεις και η γαστρονομία, η λογοτεχνία, αυτό το μέγα επίτευγμα της διανόησης, η λαϊκή παράδοση κάθε τόπου. Εχετε πάει στο Λιβάδι; Εχετε συλλάβει το την μεγαλοπρέπεια του τόπου, έχετε αισθανθεί την δύναμη του τοπίου ; Εχετε διανοηθεί την πυκνότητα της ιστορίας, των βιωμάτων όλων των γενεών, ναι «αι γενεαί αι πάσαι», των απελευθερωτικών αγώνων, την αντανάκλαση της στιγμής όταν κοιτάς από εκεί, αποσβολωμένος, τον Ολυμπο το απόγευμα; . Δηλαδή εδώ η δημιουργία είναι η βάση των εξελίξεων, για την κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό. Το αύριο. Εδώ είναι το αύριο…για μας και τα παιδιά μας.
Συνεχίζει το ρεπορτάζ της εφημερίδας: «Κάθε Δεκαπενταύγουστο οι κάτοικοι του απομακρυσμένου κτηνοτροφικού αυτού χωριού απολαμβάνουν πρωτότυπες πολιτιστικές εκδηλώσεις (θεατρικές και λαογραφικές παραστάσεις κ.ά.), που σκηνοθετεί και διοργανώνει ιδίοις εξόδοις ο πολυτάλαντος αυτός Κρανιώτης δικηγόρος – δηλώνει και «χορηγός αισιοδοξίας», ως ένδειξη αγάπης για τον τόπο του. Μέσα στην τελευταία δεκαπενταετία έχει διοργανώσει περισσότερες από 55 παραστάσεις. Πέρυσι διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή κτηνοτρόφων συγχωριανών καλλιστεία, για την ανάδειξη του ομορφότερου τράγου από τα γύρω κοπάδια, με έπαθλο για τον νικητή μια κατσίκα η οποία έφερε στον λαιμό της λουλουδένιο κολιέ!»
Τώρα που τέλειωσαν τα περισσότερα πανηγύρια τα χωριά, τί μένει; Αναμνήσεις, συναντήσεις, φίλοι, ντόπιο κρασί, συγκινήσεις, ανταμώματα, κλαρίνα, όλα καλά, τονωτικά και δροσιστικά για να ξεπεράσουμε τον επιμένοντα καύσωνα, να γεμίσουμε με ενέργεια και αισιοδοξία. Κι έχουμε και δωρεάν χορηγό.«Χορηγός αισιοδοξίας» λοιπόν…Ακαδημία Αθηνών, Υπουργείο Πολιτισμού, πού βρίσκεσθε; Εδώ γίνονται «πράματα και θάματα», στην Κρανιά κάθε καλοκαίρι γίνεται κοσμογονία…Εύγε Χρήστο Πατούνα, «χορηγέ αισιοδοξίας», εύγε υπηρέτη της δικαιοσύνης και της τέχνης, εύγε συντοπίτη δημιουργέ…
Εμείς τελικά τί θέλουμε; Τί θέλουμε να προβάλουμε ως τόπος; Τί θα προτείνουμε; Πώς θα ετοιμάσουμε το μέλλον; Υπάρχουν προτεραιότητες, πρωτοβουλίες, σχέδια, ιδέες; Και χωρίς ιδέες δεν προχωράς στο μέλλον, σέρνεσαι στο παρόν, αλλά δεν προχωράς, δεν πρωτοστατείς.
Να πρωτοστατήσουμε πρέπει, έτσι θεωρώ, έτσι προχωρούν οι κοινωνίες. Διαφωνείτε;

Αθανάσιος Θεοδωράκης
πολιτικός επιστήμονας

Add Comment