Αθ. Θεοδωράκης: “Τι είναι ένα έργο που δεν έγινε;”

Φωτό Γιάννης Μουκίδης
Φωτό αρχείου | Γιάννης Μουκίδης

Κατηφορίζοντας τη Μελούνα, παρά τις δύσκολες στροφές, η εικόνα σε μαγνητίζει. Ο κάμπος ήρεμος, η Ελασσόνα και η Τσαριτσάνη, δίδυμο κολλημένο στις πλαγιές, η ατμόσφαιρα φθινοπωρινή. Όλα μοιάζουν συνηθισμένα, αλλά σε λίγες μέρες θα ξαναδούμε πολλά φορτηγά, ατέλειωτα ΙΧ να πάνε και νάρχονται, θα ξαναρχίσουν οι μπελάδες για τους αστυνόμους…Ναι, στις 11 και 12 Νοεμβρίου, τα Τέμπη θα κλείσουν για λόγους συντήρησης και οι ξαφνιασμένοι οδηγοί θα ψάχνουν διέξοδο προς τον Βορρά ή προς τον Νότο. Κάπως έτσι γνωρίζουν οι περισσότεροι από αυτούς και την ενδοχώρα, θα μπερδευτούν στην Κατερίνη, θα χαθούν στην Ελασσόνα. Η ευκολία του αυτοκινητοδρόμου δεν ωθεί αυτοβούλως σε παρακάμψεις… εκτός βέβαια κι αν υπολογίσει κανείς το κόστος των διοδίων.
Πέρα όμως από τα συνήθη προβλήματα που επιφέρει μια τέτοια αλλαγή στην κυκλοφορία, ας δούμε το κόστος ενός μη-έργου. Αναφέρομαι στο έργο που δεν έγινε, αυτό της κατασκευής της οδού Ελασσόνας-Σαρανταπόρου και Ελασσόνας-Κατερίνης. Ο νέος δρόμος σταματά ξαφνικά, ακατανόητα, στην έξοδο της Τσαριτσάνης, εκεί ξαναπιάνεις την ιστορία και συνεχίζεις προς την Ελασσόνα στον παλιό δρόμο. Ο δρόμος αυτός έγινε στη δεκαετία του ’60, οι παλιότεροι θυμούνται τις γέφυρες στις οποίες εργάστηκαν, τα σταυροδρόμια, τα έργα σύνδεσης με τα χωριά. Εγιναν βέβαια κατά καιρούς κάποιες επισκευές, αλλά η δομή είναι η ίδια, είναι έργο του ’60.
Είμαστε όμως στο 2015, τα μηχανήματα που κυκλοφορούν πολλαπλασιάστηκαν, τα φορτηγά είναι θεώρατα, τα τρακτέρ τρομερά, τα λεωφορεία μεγαλύτερα, τα αγροτικά υπερφορτωμένα…Οι κίνδυνοι συνεπώς είναι μεγαλύτεροι και όταν αυξάνεται η κυκλοφορία χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή, αυτοσυγκέντρωση, σεβασμός του ΚΟΚ, προσοχή και επαγρύπνηση. Η Ελασσόνα, λόγω του δαιδάλου που ακολουθούν οι οδηγοί για να βρούν κάποια άκρη, έχει την τιμητική της….
Τί είναι όμως ένα έργο που δεν έγινε, παρά τις προσμονές και τις ανακοινώσεις; Ας επιχειρήσουμε κάποια προσέγγιση:
-Είναι ένα μη-έργο; Είναι δόκιμος άραγε ο όρος;
-Ένα έργο που δεν προγραμματίστηκε ποτέ, ένα έργο «ορφανό»;
-Ένα έργο χωρίς νομική βάση, χωρίς απόφαση του Υπουργείου, ή της Περιφέρειας;
-Ένα έργο χωρίς δεσμευμένα κεφάλαια, άρα μετέωρο;
-‘Ενα έργο που δεν σχεδιάστηκε, επειδή δεν τέλειωσαν οι μελέτες;
-Και πως γίνεται να διαβάζουμε για μελέτες και …υπόγειες σήραγγες ανάμεσα στον Τύρναβο και την Ελασσόνα, δηλ. στον υφιστάμενο δρόμο, χωρίς να έχει προχωρήσει το έργο Ελασσόνας-Σαρανταπόρου που είναι ζωτικής σημασίας;
-Και πόσα χρόνια χρειάζονται για να γίνουν αυτές τις μελέτες; Γιατί αλλού οι μελέτες έγιναν γρήγορα και οι υπογραφές προκήρυξης και κατασκευής μπήκαν με μεγάλη δημοσιότητα;
-Ένα έργο χωρίς ταυτότητα; Ποιός είναι υπεύθυνος για την μη προώθησή του, την μη κατασκευή του; Το Υπουργείο ή η Περιφέρεια;
-Ένα έργο χωρίς χρονοδιάγραμμα, δηλ. αόριστη υπόσχεση προς ιθαγενείς;
Πέρα όμως από τα ρητορικού, κι όχι μόνο, σχήματος ερωτήματα, ας ελπίσουμε ότι έστω και τώρα, παρά τις καθυστερήσεις, το έργο θα μπει σε κάποιο πρόγραμμα, σκέφτομαι κυρίως το ΕΣΠΑ, αφού τα εγχώρια δημόσια οικονομικά είναι σε δύσκολη κατάσταση. ‘Ελα όμως που το ΕΣΠΑ θέλει όλα αυτά τα ….προαπαιτούμενα, δηλ. απόφαση ένταξης, νομική βάση, χρονοδιάγραμμα, μελέτες, δέσμευση ποσών, υπεύθυνο φορέα διαχείρισης… Φαύλος κύκλος;
Δεν νομίζω. Η Ελασσόνα πρέπει εδώ και τώρα να απαιτήσει δυναμικά, κι όχι απλά να ζητά, την υλοποίηση του έργου, για να συνδεθεί λειτουργικά η περιοχή με τα ευρύτερα περιφερειακά δίκτυα. Έτσι θα κάνει τις υποδομές, θα διευκολύνει τις μεταφορές και θα βελτιώσει το επίπεδο ζωής και την οικονομία της, έτσι θα προσελκύσει επισκέπτες….
Αισθάνεται κανείς αρμόδιος να απαντήσει με στοιχεία;
Ανηφορίζοντας τώρα προς τη Μελούνα, κοιτάς προς τα αριστερά, κλεφτά, την Τσαριτσάνη που έχει εικόνα πολυάσχολης κωμόπολης, ενώ προς τα δεξιά χάνεται το βλέμμα σου στον κάμπο, εκεί που θέριζε κάποτε «ο Γιάννος και η Παγώνα»… Οι ελιές που προβάλλουν διστακτικά στην άκρη του δρόμου, δεν μπορούν να ανακόψουν τη συνέχεια των σκέψεων. Ο κάμπος είναι επίπεδος, διακρίνεις τη Γαλανόβρυση. «Γραμμή» όπως έλεγε ο Σεφέρης…

του Αθ. Θεοδωράκη, πολιτικού επιστήμονα

Add Comment